Wetsvoorstel aanpak meervoudige problematiek in het sociaal domein (Wams)

Het is onduidelijk wanneer de nieuwe Tweede Kamer het wetsvoorstel aanpak meervoudige problematiek sociaal domein weer oppakt. 

De Wams is op 6 september 2023 controversieel verklaard. Dat betekent dat de nieuwe Tweede Kamer bepaalt of en, zo ja, wanneer het wetsvoorstel in de toekomst wordt behandeld. Wanneer de wet in zou gaan, vermindert hij knelpunten die gemeenten en andere organisaties in het sociaal domein ervaren als zij persoonsgegevens uitwisselen bij het aanpakken van meervoudige problematiek.

Doel Wams

De Wams moet knelpunten wegnemen die gemeenten en andere organisaties in het sociaal domein ervaren als zij persoonsgegevens uitwisselen bij het aanpakken van meervoudige problematiek. Het wetsvoorstel regelt: 

  • Een wettelijk kader voor een gecoördineerde aanpak van meervoudige problematiek en ernstige meervoudige problematiek. 
  • De juridische grondslagen om de persoonsgegevens uit te kunnen wisselen en verwerken die nodig zijn voor de gecoördineerde aanpak. 
  • Waarborgen tegen persoonsgegevens niet onnodig verspreid of verzameld worden. 

Je kunt de gecoördineerde aanpak ook zonder de wet al versterken. Daarvoor hoef je niet te wachten op de nieuwe wetgeving. Meer informatie over het versterken van de werkwijze lees je op Versterking aanpak meervoudige problematiek sociaal domein.

Inhoud Wams

De Wams legt wettelijke taken voor het college van Burgemeesters en Wethouders vast voor onderzoek, planvorming en de coördinatie bij de aanpak van meervoudige problematiek in het sociaal domein en mogelijke aanpalende terreinen. Deze taken vormen de grondslag voor noodzakelijke uitwisselen en verwerken van de persoonsgegevens. Ook biedt de Wams een duidelijke wettelijke basis om regels te stellen voor het verwerken van persoonsgegevens door de meldpunten voor niet-acute zorg.

Betrokken partijen

De betrokken partijen zijn onderstaande ketenpartners.

  • publieke gezondheidszorg, zoals de GGD en VWS
  • geneeskundige zorg, zoals ziekenhuizen en apothekers
  • langdurige zorg, zoals zorginstellingen en persoonlijke verzorging
  • geestelijke gezondheidszorg
  • onderwijs, zoals lagere en middelbare scholen
  • Inburgering, zoals taalaanbieders en maatschappelijke begeleiding
  • openbare orde en veiligheid, zoals de politie
  • wonen, anders dan beschermd wonen op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
  • werk of ander inkomen, met uitzondering van inkomen op grond van de Participatiewet 

Impact op bestaande regelgeving

Het nieuwe wettelijke kader wordt opgenomen in de Wmo 2015. Daarbij komen er ook zogenoemde spiegelbepalingen in de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs). Deze bepalingen zorgen ervoor dat alle wetten inhoudelijk op elkaar aansluiten en samenhangen. Als er in deze wetten een aanleiding is om een onderzoek uit te voeren wordt de nieuwe procedure uit de Wmo gevolgd. Daardoor kunnen gemeenten de 4 wetten in samenhang uitvoeren. Dit maakt een betere samenwerking met de ketenpartners mogelijk.

Daarnaast wordt de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) weer onderdeel van de Wmo. En komt er een juridische basis voor de meldpunten niet-acute zorg.

Stand van zaken

De Wams is controversieel verklaard. De nieuwe Tweede Kamer, gekozen tijdens de verkiezingen van 22 november 2023 en geïnstalleerd op 6 december 2023, bepaalt of, en zo ja, wanneer de wet wordt behandeld. Wanneer dit gebeurt en wanneer de wet in werking treedt, is nog niet bekend. Hoewel de wet nog niet geldt, kun je wel toewerken naar het ingaan ervan. Dan versterk je de aanpak van meervoudige problematiek en ben je voorbereid op het ingaan van de wet.