- Gemeenten
- Politie
- GGZ
- GGD
- Zorg- en Veiligheidshuizen,
- Reclassering (3RO)
- Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)
- Openbaar Ministerie (OM)
- Veilig Thuis
- Raad voor de Kinderbescherming
- Gecertificeerde Instellingen (GI’s)
- Woningcorporaties
- Ervaringsdeskundigen
- Regionale projectleiders en professionals, zoals wijk-GGD’ers, wijk-GGZ’ers, wijkbeheerders, verslavingszorgmedewerkers, jeugdzorgmedewerkers en schuldhulpverleners.
- Wijk- en gebiedsteams
- Welzijnsinstellingen
- Bemoeizorg
Versterken van de aanpak van meervoudige problematiek
Als regio kun je jouw aanpak voor meervoudige problematiek in het sociaal domein versterken in 5 stappen.
Om mensen met meerdere problemen beter te helpen is een goede samenwerking nodig tussen gemeente en ketenpartners in zorg & veiligheid. Platform Sociaal Domein heeft een stappenplan ontwikkeld om gemeenten en regio's daarbij te helpen. Met deze vijf stappen versterk je de aanpak van meervoudige problematiek in het sociaal domein.
Relevante thema's:
- Wet maatschappelijke ondersteuning
- Zorgverzekeringswet
- Jeugdwet
- Participatiewet
- Wetsvoorstel aanpak meervoudige problematiek in het sociaal domein (op 6 september 2023 controversieel verklaard)
Gewenste aanpak
Het stappenplan om te kijken of je als gemeente op de goede weg bent met de versterking van de aanpak meervoudige problematiek (Vams) bestaat uit 5 stappen. Aan elke stap zijn 1 of meerdere adviezen gekoppeld. Heb je dingen anders ingericht? Bekijk dan vooral goed of het zinvol is om elementen toe te voegen of aan te passen. De 5 stappen zijn:
- Bepaal of er sprake is van meervoudige problematiek.
- Stel een onderzoek in.
- Ga aan de slag met de gecoördineerde aanpak.
- Houd een casusoverleg.
- Schaal indien nodig bij of terug, bijvoorbeeld naar een Zorg- en Veiligheidshuis.
Stappen 1 tot en met 3 volgen na elkaar. Stap 4 en 5 kunnen elk op meerdere momenten in het proces ingezet worden.
Soms kampen mensen met problemen op meerdere leefgebieden en beïnvloeden die problemen elkaar. Denk aan iemand met schulden, die als gevolg daarvan ook psychisch in de problemen komt. Als er ook kinderen zijn, krijgen die door de situatie bijvoorbeeld niet de aandacht die ze nodig hebben. Zij kunnen vervolgens op school in problemen komen. In zulke situaties spreken we van ‘meervoudige problematiek’. Het kan gaan om meerdere problemen bij een persoon. Maar het kan ook gaan om meerdere problemen die spelen binnen een gezin. De kern is: het gaat om problemen die met elkaar samenhangen en ook alleen in samenhang kunnen worden opgelost. De gemeente heeft in dergelijke gevallen de opdracht om te komen tot een gecoördineerde aanpak: 1 gezin-1 plan-1 regisseur.
Werkwijze
Stap 1: Bepaal of er sprake is van meervoudige problematiek
Om te kunnen bepalen of er sprake is van meervoudige problematiek, is het nodig om het gesprek met de inwoner op het juiste manier aan te gaan bij een melding, contact of vraag. Verken samen de hulpvraag én of er meer problemen spelen die met elkaar samenhangen.
Stap 2: Stel een onderzoek in
Een gecoördineerde aanpak helpt niet altijd bij inwoners met meervoudige problematiek. Onderzoek daarom of een gecoördineerde aanpak nodig en helpend is. Doe dit samen met de inwoner wanneer dit mogelijk is en met relevante partijen.
Stap 3: Ga aan de slag met de gecoördineerde aanpak
De coördinator zorgt ervoor dat de rol en aanpak van gemeenten én partners zo goed mogelijk op elkaar zijn afgestemd.
Stap 4: Houd een casusoverleg
Een casusoverleg is een overleg tussen de noodzakelijke partijen voor een oplossing voor de inwoner. Het doel van het overleg bepaalt de inhoud en welke partijen hierbij aanwezig zijn.
Stap 5: Schaal indien nodig bij of terug, bijvoorbeeld naar een Zorg- en Veiligheidshuis
Het op- of afschalen gebeurt naar aanleiding van het onderzoek of gedurende de gecoördineerde aanpak. Een goed werkproces is hiervoor belangrijk.
Voorbeelden
Naast deze stappen kun je ook de was-wordt lijst gebruiken om te zien hoe je ervoor staat: een Word-document dat je zelf kunt invullen. Dan krijg je helder welke processen er nog beter kunnen binnen jouw gemeente. De lijst is bedoeld voor gemeentelijke professionals die de werkprocessen rondom de aanpak van meervoudige problematiek inrichten. Denk aan beleidsmedewerkers of kwaliteitsmedewerkers. Hij is gebaseerd op de werkwijze die staat in het Wetsvoorstel aanpak meervoudige problematiek (Wams). Hoe meer jouw gemeente werkt volgens de versterkte aanpak (‘wordt’), hoe beter je client wordt geholpen. Maar ook hoe groter de kans dat de gegevensdeling zorgvuldig plaatsvindt en dat jouw gemeente goed is voorbereid wanneer de wet ingaat.
Onderdelen van was-wordt lijst zijn:
- Het in kaart brengen van de huidige processen om meervoudige problematiek aan te pakken.
- Een vergelijking van deze processen met de versterkte aanpak.
- Het krijgen van inzicht in wat je als gemeente nog kan verbeteren om de aanpak te versterken.
Meer informatie
Wil jij je aanpak versterken op meervoudige problematiek? En wil je naar aanleiding van dit artikel een vraag stellen? Of concrete ondersteuning om de inrichting van interne processen of afspraken met partners vorm te geven? Neem contact op met één van onze regioadviseurs. Zij adviseren, bemiddelen en informeren jou over dit onderwerp.
Neem contact op
Agenda
Agenda