Op- en afschalen van zorg

Als gemeente of regio maak je zelf en samen met je partners afspraken over wanneer en hoe je de op- en afschaling precies inzet, om zo escalatie te voorkomen.

Om escalaties te voorkomen binnen huishoudens met (meervoudige) problematiek, is een goede samenwerking binnen de zorg- en veiligheidsketen nodig. Goede afspraken – en toezicht daarop - helpt escalaties te voorkomen omdat je tijdig kunt opschalen bij niet effectieve hulp, stagnatie, en toename van onveiligheid. Hoe richt je als gemeente je interne processen en afspraken met partners zo in dat casussen tijdig en goed op- en afgeschaald worden? Welke instrumenten kun je daarvoor gebruiken? En wie betrek je daar dan bij? 

  • Gemeenten 
  • Politie 
  • GGZ 
  • GGD 
  • Zorg- en Veiligheidshuizen,  
  • Reclassering (3RO) 
  • Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) 
  • Openbaar Ministerie (OM) 
  • Veilig Thuis 
  • Raad voor de Kinderbescherming 
  • Gecertificeerde Instellingen (GI’s) 
  • Woningcorporaties 
  • Ervaringsdeskundigen 
  • Regionale projectleiders en professionals, zoals wijk-GGD’ers, wijk-GGZ’ers, wijkbeheerders, verslavingszorgmedewerkers, jeugdzorgmedewerkers en schuldhulpverleners. 
  • Wijk- en gebiedsteams 
  • Welzijnsinstellingen 
  • Bemoeizorg 
  • Wet maatschappelijke ondersteuning 
  • Zorgverzekeringswet 
  • Jeugdwet 
  • Participatiewet 

Gewenste aanpak

In een huishouden waar sprake is van bijvoorbeeld geweld, misbruik, ruzie of overlast, worden problemen soms zo groot of zo complex dat er meer hulpverlening of regie nodig is. Een casusregisseur kan in samenspraak met het huishouden de zorg coördineren. Soms moet de hulpverlening opschalen: er is (tijdelijk) extra hulpverlening of expertise nodig. Zijn er voldoende maatregelen genomen en is er geen dreiging voor verdere escalatie en onrust? Dan kan worden afgeschaald. Als gemeente of regio maak je zelf en samen met je partners afspraken over wanneer en hoe je de op- en afschaling precies inzet. Die afspraken vragen om een goede samenwerking en afstemming tussen verschillende partners en domeinen. 

Werkwijze

Het AVE-model – ontwikkeld door de VNG en het Netwerk Directeuren Sociaal Domein – helpt je bij het maken van heldere afspraken over op- en afschalen, over wie wat doet en waar de regie ligt. Steeds meer gemeenten maken gebruik van het AVE model om tot heldere afspraken te komen over op- en afschalen. AVE staat voor ‘Aanpak ter Voorkoming van Escalatie’. AVE heeft een opschalingstructuur en bestaat uit vier fasen: AVE 1, AVE 2, AVE 3, AVE 4. In elke fase neemt het regievermogen van de burger af en nemen de veiligheidsrisico’s toe. Bij AVE 1 heeft de burger totale regie. Bij AVE 4 is (tijdelijke) overname van de regie noodzakelijk, in het belang van de burger en de veiligheid. Voor alle vier fasen bestaat een beschrijving: wat is de uitgangssituatie, wie heeft de regie, wanneer is op- en afschalen nodig én welke protocollen en samenwerkingsafspraken zijn van kracht. Zo kun je het AVE-model gebruiken als handvat bij het bepalen of op- of afschalen wel of niet nodig is.  

Meer info over AVE

Voorbeelden

  • Een voorbeeld van een regio waar goede afspraken zijn gemaakt over op- en afschalen met behulp van het AVE-model is in de regio Noord-Limburg. 

  • Ook de Veiligheidsregio Friesland heeft een voorbeeld van een handreiking met afspraken over op- en afschalen. 

  • Ben je professional die samenwerkt in het zorg- en veiligheidsdomein en wil je verdiepen in deze samenwerking? Dan kan de training ‘Verdieping samenwerking en regie veiligheid en zorg’ van CCV (centrum voor criminaliteitspreventie en veiligheid) iets voor jou en jouw samenwerkingspartners zijn.  

Meer informatie

Ben je binnen jouw regio verantwoordelijk voor het maken van afspraken over op- en afschalen van zorg? En wil je naar aanleiding van dit artikel een vraag stellen? Of concrete ondersteuning om de inrichting van interne processen of afspraken met partners vorm te geven? Neem contact op met één van onze regioadviseurs. Zij adviseren, bemiddelen en informeren jou over dit onderwerp. 

Wil je advies van een regioadviseur?

Neem contact op

Agenda